Hamburg

29 september: aankomst in Hamburg. We meren af in de City Sportboothafen. Onze vriend Andreas ontvangt ons met open armen. Ter herinnering: Andreas is de Duitser die vorig najaar met zijn zeilboot de Veerhaven in Rotterdam binnenstrompelde nadat hij bij Hoek van Holland door een baggerschip van Bos Kalis werd overvaren.

De haven ligt op een hele mooie plek, pal tegen het centrum aan, en de metro voor de deur. Aangezien de haven van Hamburg in Hamburg ligt, en niet zoals in Rotterdam buiten de stad, gebeurt alles voor de deur. Zo af en toe vaart er een containerschip of cruiseschip vlak langs, elke 5 minuten een rondvaartboot, elke 2 dagen de Mare Frisium naast ons aan de steiger, een grote 2-master. In de hoek van de haven ligt das Feuerschiff, een voormalig lichtschip met restaurant en elke maandag life jazz. De collectie rondvaartboten is enorm. Kleine verbouwde werkboten, tientallen; de rondvaart wordt door de schipper live van commentaar voorzien. We hebben er zelfs een gehoord die naar ons schip verwees met de toevoegingen dat we gisteren de was hadden gedaan; dat klopte, de was hing aan de waslijn. Er zijn grote rondvaartpartyschepen, een soort Spido. En verder zijn er 2 Missisippisteamer, met blauwe partyverlichting en een scheprad achterop, namaak, het draait niet uit zichzelf. Het varen stopt nooit. Al die boten hebben zeer veel klanten, de hele dag door is de boulevard stampvol. Volgens Andreas is dat eenvoudig te verklaren. De meeste Duitsers wonen ver van de zee, ze hebben in grote getale nog nooit de zee of een haven gezien. Van München naar Hamburg is toch gauw 650 kilometer. Dus een haven bekijken is echt een bijzondere belevenis.

De eerste dag neemt Andreas ons mee op een fietstocht door Hamburg. Fietsen met een kenner is leuk, je komt op plekken die je zelf niet zou uitkiezen. We fietsen helemaal rond de Aussenalster, een breed stuk van de rivier de Alster. Het vormt een hele mooie plas midden in de stad met enorm veel zeilbootverhuurders en zeilclubs, heel belangrijke dingen in Duitsland. De plas is omgeven door een zeer groot aantal witte villa’s en park. Ik kan de plas het beste omschrijven als het Amsterdamse Vondelpark met daarin de Rotterdamse Kralingse plas, en dat dan in Wassenaar. Later doet Andreas het nog eens over en nodigt ons uit om bij hem te eten. We leren veel over Duitsland omdat hij een buitengewone historische kennis heeft. Boeiend om de geschiedenis van de 2e wereldoorlog te horen, maar van binnenuit.

Er valt veel te zien in Hamburg, maar het regent veel, dus fietsen lukt niet vaak; jammer, op de fiets zie je een stad toch het beste. We zijn helemaal weg van de Speicherstadt. Speichern betekent opslaan. Het is een grote wijk met heel veel oude pakhuizen doorsneden door kanalen. Vroeger, en nu nog een beetje, werd hier koffie, thee en heel veel andere goederen uit de hele wereld opgeslagen in die enorme pakhuizen. Leuke anekdote. De Speicherstadt was vroeger vrijhaven. Wat er was opgeslagen was onbelast en kon dus makkelijk weer doorverkocht worden. De havenarbeiders hadden de gewoonte om dat wat er gemorst werd, het veegsel, mee naar huis te nemen. Het mocht niet maar zij vonden het hun goede recht. Dat leverde wel een probleem op: er werd soms met opzet ruw omgegaan met de zakken koffie en de kisten thee en dat leverde weer veel veegsel op. We hebben foto’s gezien van gewapende politieagenten die havenarbeiders fouilleerden als ze naar huis gingen. Fascinerende buurt, kijk even naar de foto’s.

Er zijn niet zoveel plekken in Hamburg die historisch interessant zijn. Na de 2e wereldoorlog stond er weinig meer overeind, het bombardement op Rotterdam was hierbij vergeleken een incident. In culturele zin vinden wij het ook moeilijk om interessante dingen te vinden. Een enkel mooi museum is er wel, met name het museum voor Kunst und Gewerbe is verschrikkelijk goed. En verder doen we het met de website Kulturlots, hierop staan alle culturele elementen vermeld die gratis zijn; dat levert leuke kroegen op met livemuziek, vaak in de buurt van de Reeperbahn; cafe de Hasenschaukel was erg fijn. De naam betekent Hazenschommel, maar het kan ook Hazenwip zijn. En tja, de Reeperbahn. Als rode buurt heeft het niet veel te betekenen, althans niet van buitenaf. In de zijstraatjes is het veel leuker, veel, heel veel kneipen met straatleven.

Een boeiend ding om te zien is de Elbetunnel, die is al ruim 100 jaar oud. Het bijzondere is dat hij is gebouwd voor wandelaars, fietsen en auto’s. Dat laatste hebben ze goed opgelost: de auto’s gaan met de lift, 1 auto per keer. De tunnel is niet erg breed voor al dat verkeer. Daarom staan er borden die auto’s oproepen tot een soort woonerfgedrag: schrittfahrt.

Het laatste weekend komen Desiree, Marco en de kleinkinderen logeren. Een hoogtepunt is een bezoek aan de Cap San Diego. Het is een vrachtschip uit de vijftiger jaren, dus van voor de containers. Het schip is nog volledig origineel en het leukste is, je mag overal in. In de machinekamer, alle 5 verdiepingen. Of op de brug, radiokamer, navigatiehut, in de ruimen, en in de salon voorde 1e klas passagiers. Je raakt af en toe wel eens een kind kwijt. We struinen door de Speicherstadt en doen een rondvaart; leuk om je eigen boot vanaf de andere kant te bekijken. Het was een heerlijk weekend, we waren wel moe, maar voldaan.

We stappen ook veel in de U-bahn of de S-bahn. We doen wat we vaak doen in een onbekende stad: neem een tram of bus, en laat je rijden, maar dan tot aan het eind. De buitenwijken zijn plaatsen die je nooit ziet als toerist, maar je leert er veel over het dagelijkse leven. We komen zo uiteindelijk terecht in Blankenese, een schilderachtige buitenwijk aan de oever van de Elbe, steil op een heuvel gebouwd met straatjes en trappen en beneden een waddenlandschap. We waanden ons af en toe in Cornwall of zo.

U-bahn en S-bahn is in Hamburg een verwarrend begrip. De S-bahn heet in Berlijn Stadtbahn, in Hamburg Schnellstadtbahn. De U-bahn is overal ondergronds, maar hier ook deels bovengronds. Maar dat geldt ook voor de S-bahn. Je kan in Hamburg overstappen van S-bahn naar U-bahn. Maar dan moet je wel eerst bovengronds zien te komen, en dan ernaast de roltrap naar een ander station ondergronds nemen. De U-bahn in Hamburg is korter dan de S-bahn, maar soms niet. Irene en ik hebben dit verschijnsel uitvoerig geëvalueerd en zijn gekomen tot de volgende conclusie: De U-bahn is zilverkleurig met rode deuren, de S-bahn is rood met zilverkleurige deuren.

Op maandag 15 oktober vertrekken we. Op het laatst komen Andreas en Helga nog even op de koffie. Ook buurman Mick komt nog even langs. Mick is een artiest die op zijn zeilboot woont. Hij was vroeger pantomimespeler maar heet nu Mick24.de, hij is moderator, hij presenteert festivals. Volgens zijn website deed hij voorheen ook Cruiseship Entertainment. Op het laatst moeten we het bezoek met zachte dwang van boord sturen, het getij begint te lopen. Een heerlijk afscheid. We gaan ook nog even 1000 liter diesel tanken. Diesel is op straat voor auto’s ongeveer net zo duur als in Nederland. Het Esso-bunkerstation naast de jachthaven waant zich echter monopolist en vraagt 1,72 per liter! Dat pikken we niet en we gaan op speurtocht. Wat gewoonlijk altijd helpt: vraag het de locals. We komen uit bij de BP, 2 kilometer verderop: 1,42. Kijk ,dat scheelt, en zeker op 1000 liter.

Onze terugweg gaat anders als we gepland hadden. Oorspronkelijk zouden we de Elbe af varen de Noordzee op en dan weer naar binnen, de Weser op naar Bremen. Maar dat leverde toch wel wat problemen. Het is een tocht van zo’n 100 kilometer. Prima te doen bij daglicht, maar alleen als het hoogwater goed valt, anders moeten we tegen de stroom in, en dan zijn we niet voor donker binnen. Zoiets kan zo’n 4 keer per 14 dagen. Het is inmiddels herfst en vaak onstuimig weer in de Duitse Bocht. Als het weer dan tegenzit moeten we 10 dagen binnen blijven in Cuxhaven en dan hopen dat het wel goed weer is. Wachten in Cuxhaven heb ik in het verleden vaker gedaan, je wenst het je ergste vijand niet toe. We varen daarom voor een deel dezelfde route terug. Halverwege gaan we linksaf richting Duisburg, en dan de Rijn af richting huis. Komen we toch nog een keer in ons leven langs Lobith, net als de Batavieren.

Tot zover Hamburg, fijne stad, leuk om gezien te hebben, maar toch niet zo boeiend als Berlijn. Tot het volgende verslag, waarschijnlijk het laatste dit jaar.